Hringrásarhönnun

• Nýta þá möguleika sem núverandi byggingarmassi býður upp á.
  Sem dæmi:
  • möguleikinn á að nýta núverandi burðarvirki;
  • möguleikinn á að nota efni og byggingarhluta (t.d. golf, múrsteina).
• Veldu staðsetningu með gott aðgengi að vegamannvirkjum, raforkukerfi, vatnsveitu o.fl., til að lágmarka auka vinnu við að koma þessum innviðum á verkstað.
• Skipuleggja mögulega endurnotkun og aðlögunarhæfni nýhannaðra bygginga.
  Sem dæmi:
  • möguleikinn á að laga bygginguna að framtíðarþörfum notenda;
  • möguleikinn á að breyta hlutverki byggingarinnar.

Hanna bygginguna á þann hátt að hægt sé að stækka, endurskipuleggja, eða endurskilgreina rými án verulegra framkvæmda, svo hægt sé að deila og umbreyta rýmum (hönnun fyrir aðlögunarhæfni)

Sem dæmi:

• viðeigangi bil á milli súlna (gólfskipulag verður sveigjanlegra með breiðara bili);
• viðeigandi fyrirkomulag framhliðarþátta (þ.e. minna bil á milli þátta býður upp á fleiri valkosti hvað varðar uppsetningu innra rýmis);
• burðarlausir innveggir gera það auðveldara að breyta skipulagi herbergja;
• meiri gólfhæð svo hægt sé að koma í veg fyrir að setja þjónusturásir (t.d. gas, vatn) í burðarvirki hússins, því það eykur sveigjanleika á innsetningu innri leiðslna;
• herbergisstærð og aðgengi að rýmum hannað á þann hátt að auðvelt sé að komast inn og út úr aðskildum (smærri) svæðum, því það eykur möguleikana á framleigu rýma;
• burðarlausar framhliðar auðvelda breytingar á innra skipulagi og ytri þáttum án þess að þörf sé á verulegum framkvæmdum;
• framtíðarþolin burðargeta (þ.e. með því að auka burðarþol burðarvirkis er hægt að gera víðtækari breytingar á framhlið og notkun byggingarinnar í framtíðinni);
• burðarvirkishönnun með framtíðarstækkun í huga (þ.e. burðarvirkishönnun með traustri láréttri uppbyggingu til að bera fleiri hæðir auðvelda hækkun byggingarinnar í framtíðinni);
• möguleiki á að breyta jarðhæðinni til að þjóna öðru hlutverki;
• greitt aðgengi að öllum hlutum rýmisins, sem veitir aðgengi fyrir fatlað fólk, eldra fólk og börn.

Hanna húsnæðið og breytileika og aðlögunarhæfni þess með hliðsjón af þörfum fatlaðs fólks

Sem dæmi:

• breytileiki gólfskipulags, að teknu tilliti til öryggis og þæginda notenda;
• aðgengi að herbergjum og virkni þeirra (þ.e. nota meðal annars breiðar hurðir, þægilega hæð á borðplötum, andstæða lýsingu og handrið);
• auðveld umferð (þ.e. öruggur og stöðugur gólfflötur, forðast stiga og aðrar hindranir).

Hanna bygginguna svo hægt sé að taka hana í sundur (þ.e. veita greiðan aðgang að einstökum íhlutum og forðast varanlegar tengingar burðarhluta)

Sem dæmi:

• sjálfstæðir og aðskiljanlegir þættir notaðir;
• fækka tengingum á milli hluta/eininga (þ.e. stigskipt/lóðrétt smíði í staðin fyrir lárétta, þar sem byggingarhlutar eru tengdir við marga aðra hluta) þannig að möguleikinn á að taka í sundur eykst;
• Raðbundinn stigveldissamsetning (skipting þátta í stig, og samsetning þátta í sömu stigum gerð samhliða, og í röð frá hæsta til lægsta stigs), sem gerir sundurtöku auðvelda í stigum;
• að nota forsmíðaðar tengingar og einingar með eins einfaldri rúmfræði og mögulegt er, vegna þess að forsmíði gerir kleift að nota staðlaðar tengingar, eykur aðgengi að íhlutum og dregur úr sóun frá undirbúningi íhluta á verkstað;
• setja vélrænar, afturkræfar og óeyðandi tengingar í forgang (t.d. smella-, bolta- eða rótengingar), á undan kemískum og óafturkræfum tengingum (t.d. lím- eða suðutengingar, kemískar krækjur);
• aðgengilegar tengingar;
• forskrift um einingar með stöðluðum stærðum;
• möguleikar á einingabyggingu.

Gera ráðstafanir til að lágmarka notkun nýrra hráefna og hámarka notkun sjálfbærra efna

Sem dæmi:

• draga úr heildarmagni efna sem eru notuð;
• nota stafræn verkfæri til að hagræða efnisnotkun;
  

  Hægt er að nota BIM líkön fyrir sjónræna framsetningu, samhæfingu vinnu og hagræðingu efnisnotkunar, en þrívíddarlíkön er hægt að nota fyrir hraðvirka og nákvæma útreikninga á víddum og efnisframmistöðuvísum.

• nota endurnotuð og endurunnin efni eins mikið og mögulegt er;
  

  Ákjósanlegasta aðferðin við að endurnýta byggingarefni/hluta er bein endurnotkun, þar á eftir er uppvinnsla (e. upcycling), svo endurvinnsla, og að lokum niðurvinnsla (e. downcycling).

• nota minnst unnin efni með lengsta endingatíma;
• nota efni af þekktum uppruna, helst frá vottuðum aðilum, sem innihalda ekki sjaldgæf hráefni (e. critical raw materials, CRM);
• nota efni og hluta með umhverfisyfirlýsingar af gerð III;
• nota tæknilausnir, efni og innsetningar sem styðja við hringrás og draga úr umhverfisáhrifum og lágmarka notkun frumhráefna, t.d. forsmíðatækni sem dregur úr efnisnotkun.

• Hanna og velja tæknibúnað sem hefur eins langan notkunartíma og hægt er, sem getur aðlagast breytingum og auðvelt er að gera við
  Sem dæmi:
  • þjónusturásir (t.d. gas, vatn) ekki innbyggðar í burðarvirki byggingarinnar til að bæta aðgengi að þeim;
  • hærra til lofts, sem eykur sveigjanleika við lagningu þjónusturása;
  • auðvelt aðgengi að tæknirýmum og búnaði, sem auðveldar framtíðarskipti á tækibúnaði;
  • veita aðskilin tæknirými á einstökum hlutum/vængjum rýmisins, sem eykur framleigumöguleika þeirra og býður upp á að hægt sé að viðhalda hreinlætisaðstöðu hvers rýmis sér.
• Hanna byggingu með mikilli orkunýtni, í samræmi við gildandi byggingarreglugerð, nota endurnýjanlega orkugjafa.
• Koma í veg fyrir eða minnka notkun orkugjafa sem hafa neikvæð áhrif á umhverfið.
• Hanna lausnir sem draga úr vatnsnotkun, nota regnvatn og grávatn til heimilisnota..
• Hanna viðeigandi sjálfvirkni- og stjórnkerfi bygginga til að ná eins miklum orkusparnaði og hægt er.
• Íhuga endurheimt varma.

• Fá byggingarefni sem hafa verið framleidd hérlendis þegar hægt er.
• Hámarka flutningsskilvirkni.
• Gefðu gaum að umbúðum byggingarefna – þær ættu að vera endurvinnanlegar eða endurnotanlegar.
• Nota byggingarhluta sem styðja hringrásarhagkerfið, t.d. þrívíddarprentaða hluta, forsmíðaða hluta eða önnur endurnýtanleg efni (t.d. steypumót).
• Nota hágæða búnað, vélar og tæki sem eru orkusparandi, og draga úr notkun rafmagns.
• Nýta endurnýjanlega orkugjafa og regnvatn á byggingarstað.

Hanna viðeigandi rými til að safna og aðgreina byggingarúrgang til að auðvelda flokkun og gera endurvinnslu kleift.

Gera áætlun um meðhöndlun byggingarúrgangs fyrir verkstað

• Meðhöndlun bæði spilliefnis og venjulegs byggignarúrgangs;
• Hafa mannafla til að annast sértækrar söfnunar á tilteknum gerðum byggingarúrgangs.

Innleiða góða starfshætti sem geta dregið úr úrgangsmyndun á verkstað, eins og til dæmis:

• Hámarka notkun forsmíðara hluta;
• beita viðeigandi flokkunaraðferðum sem eru aðlagaðar að gerð úrgangs;
• flokka og merkja úrgang í samræmi við lög;
• draga úr hættu á skemmdum á afhentum efnum með því að takmarka þann tíma sem efni eru geymd á staðnum (með því að hagræða afhendingartíma) og geyma efnin á fullnægjandi hátt (veðurverja);
• lágmarka umfram pöntun efna (t.d. með sérstökum lykilframmistöðuvísum og samningsákvæðum).

Setja markmið og lykilframmistöðuvísa í samræmi við innlenda úrgangslöggjöf

Hafa í huga:

• ≤10% af hættulausum úrgangi urðað,
• Endurvinnsla og endurnýting ≥40% alls óvirks úrgangs,
• Endurheimt, endurvinnsla og endurnýting á ≥95% af óvirkum úrgangsflokkum.