Hringrásarvísar

Photo by Annie Spratt on Unsplash

Efnisyfirlit

Inngangur

Tæknilegt, efnahagslegt, félagslegt og umhverfislegt mat ákvarðar rök og árangur hvers verkefnis. Hringrásarmat ætti að fara fram sem hluti af umhverfismati til að styðja við ákvarðanatökuferlið á hlutlægari hátt með því að huga að nýjustu straumum í innleiðingu meginreglna um sjálfbæra þróun. 

Ic Assessment

Hingað til hefur engin stöðluð aðferðafræði verið þróuð til að mæla hringrás bygginga, þær sem til eru, eru enn í þróun og eru breytilegar hvað varðar umfang notkunar, hvernig þeim er beytt og skilgreiningu á hringrás. Þetta er ástæðan fyrir því að við leggjum til nýja, einfaldaða, en yfirgripsmikla sýn á vandamálið sem byggir þó á núverandi þekkingu og mælingum sem gerðar hafa verið.

Um vísana

Þróaða hringrásar vísitalan (e. circularity Index, CI) lýsir hinum ýmsu þáttum hringrásarinnar sem gefnir eru upp með undirvísum sem ná yfir allan líftíma byggingarinnar. Undirvísarnir eru:

  • Vísir fyrir áframhaldandi efnisnotkun (e. Secondary Materials Use indicator, SMU)
  • Vísir fyrir endurnýtingarmöguleika efnis (e. Materials Reusability Potential indicator, MRP)
  • Vísir fyrir umbreytingu rýmis (e. Spatial Reversibility indicator, SR)
  • Vísir fyrir möguleika á fjölnýtingu rýmis (e. Space Sharing Potential indicator, SSP)

SMU nær yfir efnin/ byggingarhluta sem notuð eru við framkvæmd, MRP tengist lok líftíma þessara efna/byggingarhluta og SR og SSP varða rekstrartíma bygginga.

Meira um þessa vísa og aðferðafræði við útreikning á endanlegri hringrásar vísitölu (CI) er sýnd í köflunum hér að neðan.

Ic Indicators House

Aðferð við mat á hringrásarkerfi

Undirbúa eigindlega og megindlega skrá yfir efni og þætti sem notaðir eru í bygginguna.

  • Byggingin samanstendur af ýmsum efnum (t.d. sandi, möl, sementi) og byggingarhlutum (t.d. stálbitum, steyptum plötum, bárujárnsklæðningu, gluggum, hurðum).
  • Nákvæmni birgðahalds fer eftir framboði, magni og gerð efna og byggingarhluta sem notað er og samsetningu þeirra – því ítarlegri sem birgðahaldið er, því betra. Til dæmis ef aðeins eru upplýsingar um massa stáls sem notað er í verkefninu, en ekki upplýsingar um t.d. mál stálhluta og tengingar á milli þeirra, er erfitt að meta möguleika þess til endurnýtingar.
  • Við gerð birgðahalds verður einnig að huga að gildi á möguleikanum á ofnotkun auðlinda í jörðu (e. Abiotic Depletion Potential (ADP)) efnis/byggingarhluta. ADP er notað til að reikna út tvo af undirvísunum (þ.e. SMU og MRP).
  • Þegar ADP-gildum er safnað (t.d. frá EPD) ætti að huga að hlutum A1-A3 í lífsferli bygginga samkvæmt EN15978 staðlinum. Ef engin slík gögn eru til fyrir tiltekið efni/byggingarhluta er hægt að finna gildi fyrir efni/byggingarhlutan í birgðagagnagrunnum fyrir lífsferla.
  • Hægt er að beita einfaldaðri útreikningsaðferð ef ADP gögnin eru ekki tiltæk. Þessi aðferð er kynnt í köflum um SMU og MRP vísana.
  • Einingar sem notaðar eru fyrir efni og byggingarhluta geta verið mismunandi (t.d. er magn steypu oft gefið upp í m3, stáli í kg, en uppgefin eining fyrir glugga er oft m2 og stykki fyrir hurðir).
  • Það er mikilvægt til að framkvæma útreikningana á réttan hátt að vita heildarmagn efnis og byggingarhluta sem notað er og hvernig efnið var unninn (endurnotað, endurunnið, uppunnið eða niðurunnið).

    Þegar aukavinnsla leiðir til afurða sem hafa hærra gildi en aðfangavörur, má kalla það uppvinnsla (d. framleiðsla á veggplötum úr úrgangsumbúðum eins og t.d. mjólkur- eða safaöskjum).

    Hinsvegar, þegar nýja varan hefur lægra gildi en inntaksefnið, er það kallað niðurvinnsla (t.d. að nota mulda steinsteypu, flísar og múrsteina sem fyllingarefni).

    Þegar erfitt er að flokka ferlið sem uppvinnsla eða niðurvinnsla er hugtakið endurvinnsla notað.

Greina aðlögunarhæfni og samnýtingarmöguleika rýmisins.

  • Gerðu greiningu fyrir því hvaða hluti af heildarflatarmáli byggingarinnar er aðlögunarhæfur og hægt er að umbreyta með tilliti til hlutverks þess án mikillar endurbyggingar, niðurrifs og efnistaps (þ.e. ef hægt er að stækka byggingu eða hluta hennar eða jafnvel flytja á annan stað). Mögulegar umbreytingar rýmis má greina í eftirfarandi flokka: einvirka, fjölvirka og fjölvíða[1].

    Einvirk umbreyting (e. monofunctional transformation) er möguleikinn til að umbreyta skipulagi byggingar í einni aðgerð. Til dæmis er hægt að breyta skrifstofubyggingu með hefðbundnum herbergjaskiptingum í opna skrifstofu eða fundarherbergi án mikillar vinnu[1].

    Fjölvirk umbreyting (e. transfunctional transformation) er möguleikinn til að umbreyta virkni byggingarinnar. Til dæmis er hægt að breyta skrifstofubyggingu í fjölbýlishús, skóla eða aðra opinbera byggingu[1].

    Fjölvíða umbreyting (multi-dimensional transformation) er hæfileikinn til að umbreyta hlutverki byggingar með breyttri stærð hennar, breyttri lögun hennar eða jafnvel með því að færa bygginguna á annan stað[1].

  • Gerðu greiningu á því hvaða hluta af heildarflatarmáli hússins er hægt að samnýta (t.d. fundarherbergi, sem ýmsir leigjendur í skrifstofubyggingu geta samnýtt). Í hönnun þinni skaltu íhuga hvort hægt sé að deila svæðum sem venjulega eru ekki sameiginleg (eins og til dæmis gangar, lyftur, stigar eða anddyri).

Veldu undirvísa sem lýst er í köflum hér að neðan.

  • Taktu eins mörg efni og byggingarhluta inn í útreikninga þína og mögulegt er.

Ákvarða endanlega hringrásar vísitölu (CI) fyrir alla bygginguna.

  • Að ná CI gildi upp á 100% þýðir að byggingin innleiðir hringrásarhagkerfið fullkomlega.

    Verklag við endurbætur er svipað og fyrir nýbyggingu. Eini munurinn er sá að þegar um endurbætur er að ræða skal aðeins taka tillit til umfangs og starfsemi endurbóta í útreikningum (þ.e. efni og byggingarhlutar sem notaðir eru við endurbætur og markmið aðlögunarhæfni og möguleika á rýmishlutdeild eftir endurbætur).

Möguleiki á ofnotkun auðlinda í jörðu

(e. Abiotic Depletion Potential (ADP))

Lágmörkun á frumhráefnisnotkun er ein af grunnstoðum hringrásar byggingar og því ber að stefna að því að nýjar byggingar séu reistar úr endurnotuðu og endurunnum efnum og byggingarhlutum og hönnuð til að gera endurnotkun og endurvinnslu þessara efna og þátta mögulega í framtíðinni.

Hins vegar eru efni ólík hvað varðar skort, framboð og tilheyrandi markaðsvirði. Mikilvægt er að taka þennan mismun með í hringrásarmati til að meta áreiðanlegri umhverfisáhrif endurnotkunar eða endurvinnslu tiltekinna efna og þátta. Ein leið til að gera það er með því að nota ADP þáttinn sem byggir á neyslu einstakra hráefna og alþjóðlegum auðlindum.

  • Möguleiki á ofnotkun auðlinda í jörðu (ADP) ákvarðar líkurnar á eyðingu óendurnýjanlegra auðlinda (þ.e. steinefni, olíu, jarðgas, málma) vegna vinnslu þeirra sem þarf til að framleiða tiltekið efni eða frumefni. Það tekur til greina magn og gæði auðlindanna sem neytt er og hugsanlegan endurnýjunartíma þeirra.
  • Því hærra sem ADP fyrir tiltekið efni er, því meiri eyðing er á náttúruauðlindum jarðar og því meira álag á umhverfið.
  • ADP mismunandi efna er breytt í antímónjafngildi (Sbeq). Það er svipað og þegar hnattrænum hlýnunarmöguleikum (GWP) mismunandi mengunarefna er breytt í CO2 Þetta er ástæðan fyrir því að ADP er gefið upp sem magn mótefna sem samsvarar virknieiningu efnisins, svo til dæmis kgSbeq./m3.
  • ADP gildi fyrir ýmis efni og þætti má meðal annars finna í gagnagrunnum á lífsferilsbirgðum eða umhverfisyfirlýsingum (EPD).

Við getum sagt að ADP mæli „umhverfisgildi“ þess að nota tiltekið efni í hringrásar hagkerfissamhengi þar sem áhrifin á auðlindaþurrð eru grundvallaratriði. Segjum til dæmis að við höfum tvö efni og viljum ákvarða umhverfisáhrif þeirra. Í hagfræðilegri greiningu, til að vita hvert efnisverð, þyrftum við að vita magn efnisins (t.d. m3) og einingarverð þeirra (t.d. EUR/m3), og út frá þeim gætum við reiknað út verðmæti þeirra gefið upp í EUR . Á sama hátt, í hringrásar samhengi, með því að þekkja magn efnis og ADP þeirra (kgSbeq./m3), getum við fengið „umhverfisgildi“ þeirra gefið upp í kgSbeq.

Vísir fyrir áframhaldandi efnisnotkun

(e. Secondary Materials Use indicator (SMU))

Vísir fyrir áframhaldandi efnisnotkun (SMU) mælir hlutfall varðveittra frumhráefna með áframhaldandi efnisnotkun í endurnotkun eða endurvinnslu. SMU felur einnig í sér umhverfisgildi efnanna eða frumefnanna með tilliti til skorts þeirra með því að fella inn Abiotic Depletion Potential (ADP) gildi fyrir hvert þeirra.

Fyrir frekari upplýsingar um ADP, uppvinnslu, endurvinnslu, niðurvinnslu og útreikningaaðferðir, skoðaðu hlutana um möguleika á ofnotkun auðlinda í jörðu (ADP) og hringrásar matsaðferðir.

Formúla fyrir vísinn

SMU er reiknað sem summa af öllum efnum og byggingarhlutum sem skráð eru í birgðaskrá:

Smu Full

þar sem:

  • Mi – Heildar magn efnis / byggingahluta i [IQ(item quantity) – magn, e.g., kg, m3, m2, or pc.]
  • Mi,reu – Magn efnis /  byggingarhluta i sem er endurnotað [IQ]
  • Mi,upc – Magn efnis /  byggingarhluta i sem er uppunnið [IQ]
  • Mi,rec – Magn efnis /  byggingarhluta i sem er endurunnið  [IQ]
  • Mi,down – Magn efnis /  byggingarhluta i sem er niðurunnið  [IQ]
  • ADPi – Gildi fyrir möguleika á ofnotkun auðlinda í jörðu, á efnis/ b.hluta i [kg Sbeq/IQ]
  • Wj – vægisstuðull sem tengist uppruna efnis/ byggingarhluta j

Gildi Wj vægisstuðla voru þróuð eftir viðræðum við hóp sérfræðinga úr byggingariðnaðinum og eru eftirfarandi:

Endurnotkun: Wreu = 1
Uppvinnsla: Wupc = 0.7
Endurvinnsla: Wrec = 0.6
Niðurvinnsla: Wdown = 0.3

Einfölduð formúla vísis

ADP gildin eru ekki alltaf auðvelt að fá. Ef engin slík gögn liggja fyrir er hægt að nota einfaldaða matsaðferðafræði sem tekur ekki tillit til umhverfisgildi einstakra efna vegna aðgengis þeirra í umhverfinu. Slík lausn hefur þó ókosti, en stundum getur hún reynst eini kosturinn með takmarkað framboð á upplýsingum.

  • Einfaldaða matsaðferðafræðin tekur mið af massa efna/þátta sem notuð eru; því er nauðsynlegt að áætla massa efna/þátta sem venjulega eru gefin upp í mismunandi einingum (t.d. m3, m2, stk.).

Þá er hægt að reikna út einfaldaða SMU formúlu sem hér segir:

Smu Simplified

þar sem:

  • Mi – Heildar magn efnis / byggingahluta i [IQ(item quantity) – magn, e.g., kg, m3, m2, or pc.]
  • Mi,reu – Magn efnis / byggingarhluta i sem er endurnotað [IQ]
  • Mi,upc – Magn efnis / byggingarhluta i sem er uppunnið [IQ]
  • Mi,rec – Magn efnis / byggingarhluta i sem er endurunnið [IQ]
  • Mi,down – Magn efnis / byggingarhluta i sem er niðurunnið [IQ]
  • Wj – Vægisstuðull sem tengist uppruna efnis / byggingarhluta j

Reiknidæmi

Eftirfarandi efni og byggingarhlutar voru notaðir við byggingu:

Efni / byggingarhluti Massi ADP Uppruni
Sement 5 t ADP = 1.10e-06 MgSb/t upprunalegt efni
Sandur og möl 40 t ADP = 2.26e-09MgSb/t 30 t af upprunalegu efni og 10 t endurnotað
Múrsteinar 40 t ADP = 1.13e-07MgSb/t 10 t upprunalegt efni og 30 t endurnotað
Málmíhlutar 4 t ADP = 3.79e-06MgSb/t 2 t upprunalegt efni 2 t  endurnýtt

Miða við ofanverð gögn lítur útreikningur SMU út sem hér segir:

Smu Full Calculations

Niðurstaðan gefur til kynna að metin hönnun fylgir hringrásarhagkerfinu að hluta til og hefur 31,5% endurnýtt efni. 

Athugaðu að útreiknaði vísirinn ætti að ná yfir öll efni og byggingarhluta byggingarinnar sem er metin. Dæmið hér að ofan er einfaldað.


Fyrir sömu gögn líta einfaldaðir útreikningar SMU út sem hér segir:

Smu Simplified Calculations

Vísir fyrir möguleika á endurnýtingu

(e. Materials Reusability Potential indicator (MRP))

Vísirinn fyrir möguleika á endurnýtingu (MRP) lýsir því að hve miklu leyti hægt er að nota aftur efnin, sem notuð eru í byggingarframkvæmdirnar, í framtíðinni og stuðla þannig að verndun auðlinda. Það er því mælikvarði á möguleika á framtíðarnotkun efna sem notuð eru í byggingariðnaði.

Vísirinn er svipaður og SMU vísirinn. Hann tekur með öll byggingarefni og byggingarhluta. Ólíkt SMU snýst MRP hins vegar um hugsanlega framtíðarnotkun efnanna og byggingarhluta en ekki uppruna þeirra.

Á svipaðan hátt og SMU vísirinn nær MRP yfir muninn á endurnotkun, uppvinnslu, endurvinnslu og niðurvinnslu með því að tilgreina vægi hvers floks.

Fyrir frekari upplýsingar um ADP, uppvinnslu, endurvinnslu, niðurvinnslu og útreikningaaðferðir, skoðaðu hlutana um möguleika á ofnotkun auðlinda í jörðu (ADP) og hringrásar matsaðferðir.

Formúla fyrir vísinn

MRP er reiknað sem summa af öllum efnum og byggingarhlutum sem skráð eru í birgðaskrá:

Mrp Full

þar sem:

  • Mi – Heildar magn efnis / byggingarhluta i [IQ(item quantity) – magn, e.g., kg, m3, m2, or pc.]
  • Mi,reup(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er endurnotað [IQ]
  • Mi,upc(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er uppunnið [IQ]
  • Mi,rec(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er endurunnið [IQ]
  • Mi,down(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er niðurunnið [IQ]
  • ADPi – Gildi fyrir möguleika á ofnotkun auðlinda í jörðu á efnis / b.hluta i [kg Sbeq/IQ]
  • WPj – Vægisstuðull sem tengist uppruna efnis / byggingarhluta j

Gildi WPj vægisstuðla voru þróuð eftir viðræðum við hóp sérfræðinga úr byggingariðnaðinum og eru eftirfarandi:

Endurnotkun: Wreu = 1
Uppvinnsla: Wupc = 0.7
Endurvinnsla: Wrec = 0.6
Niðurvinnsla: Wdown = 0.3

Einfölduð formúla vísis

ADP gildin eru ekki alltaf auðvelt að fá. Ef engin slík gögn liggja fyrir er hægt að nota einfaldaða matsaðferðafræði sem tekur ekki tillit til umhverfisgildi einstakra efna vegna aðgengis þeirra í umhverfinu. Slík lausn hefur þó ókosti, en stundum getur hún reynst eini kosturinn með takmarkað framboð á upplýsingum.

Einfaldaða matsaðferðafræðin tekur mið af massa efna/þátta sem notuð eru; því er nauðsynlegt að áætla massa efna/þátta sem venjulega eru gefin upp í mismunandi einingum (t.d. m3, m2, stk.).

Þá er hægt að reikna út einfaldaða MRP formúlu sem hér segir:

Mrp Simplified

þar sem:

  • Mi – Heildar magn efnis / byggingahluta i [IQ – item quantity, e.g., kg, m3, m2, or pc.]
  • Mi,reup(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er endurnotað [IQ]
  • Mi,upc(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er uppunnið [IQ]
  • Mi,rec(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er endurunnið [IQ]
  • Mi,down(p) – Magn efnis / byggingarhluta i sem er niðurunnið [IQ]
  • Wj – Vægisstuðull sem tengist uppruna efnis / byggingarhluta j

Reiknidæmi

Eftirfarandi efni og byggingarhlutar voru notaðir við byggingu:

Efni / byggingarhluti Massi ADP Uppruni
Múrsteinar 30 t ADP = 1.13e-07MgSb/t 10 t upprunalegt efni og 30 t endurnotað
Gipsplötur 2 t ADP = 4.29e-07MgSb/t 1 t getur verið endurunnið í framtíðinni

Miða við ofanverð gögn lítur útreikningur MRP út sem hér segir:

Mrp Full Calculations


Fyrir sömu gögn líta einfaldaðir útreikningar MRP út sem hér segir:

Mrp Simplified Calculations

Einfaldaða gildið fyrir MRPs vísinn er hærra en gildið fyrir MPR vísinn, en MRPs tekur ekki  mismunandi umhverfisgildi efnanna/þáttanna (skort á þeim) með í útreikningana.

Vísir fyrir umbreytingu rýmis

(e. Spatial Reversibility indicator (SR))

Sem hluti af hringrásar hönnun ber að huga að aðlögunarhæfni rýmisins sem þýðir að tryggja skal möguleika á umbreytingu þess án meiriháttar endurbyggingarvinnu, niðurrifi og efnistapi.

Þrjár megingerðir mögulegrar umbreytingar eru þessar: einvirk, fjölvirk og fjölvíða[1].

Einvirk umbreyting er möguleikinn til að umbreyta skipulagi byggingar í einni aðgerð. Til dæmis er hægt að breyta skrifstofubyggingu með hefðbundnum herbergjaskiptingum í opna skrifstofu eða fundarherbergi án mikillar vinnu[1].

Fjölvirk umbreyting er möguleikinn til að umbreyta virkni byggingarinnar. Til dæmis er hægt að breyta skrifstofubyggingu í fjölbýlishús, skóla eða aðra opinbera byggingu[1].

Fjölvíða umbreyting er hæfileikinn til að umbreyta hlutverki byggingar með breyttri stærð hennar, breyttri lögun hennar eða jafnvel með því að færa bygginguna á annan stað[1].

  • Hönnunarteymið metur aðlögunarhæfni rýmisins og mögulegar umbreytingargerðir.

Formúla fyrir vísinn

SR lýsir því að hve miklu leyti gólfpláss húss getur nýst í önnur verkefni en áætlað var í upphafi og er skilgreint sem hér segir:

Sr Full

þar sem:

  • Aj – Umbreytanlegi hluti nýtanlega svæðisins í byggingunni (innan þriggja umbreytingartegunda j – einvirk (mono), fjölvirk (trans) eða fjölvíða (multi) [m2],
  • Atot – Heildar flatarmál byggingarinnar sem er nýtanlegt [m2],
  • WFj – Vægisstuðull sem tengist tegund umbreytingar j

Gildi WFj vægisstuðla voru þróuð eftir viðræðum við hóp sérfræðinga úr byggingariðnaðinum og eru eftirfarandi:

  • Einvirk umbreyting: WFmono(t) = 0.5
  • Fjölvirk umbreyting: WFtrans(t) = 0.8
  • Fjölvíða umbreyting: WFmulti(t) = 1

Reiknidæmi

Heildarnýtingarflötur skrifstofubyggingarinnar er 1200 m². Hann var hannaður þannig að stórum hluta (1000 m²) getur auðveldlega verið umbreytt og hann lagaður að nýju hlutverki öðru en skrifstofustarfsemi. Restin af húsinu er fullkomlega aðlögunarhæf að ýmsum mismunandi hlutverkum – svo það er hægt að nota sem skrifstofu en einnig fyrir íbúðarhúsnæði. Byggingin er með þeim hætti að ekki er möguleiki á að breyta lögun þess og stærð. Það þýðir að hægt er að umbreyta 1000 m² í þessari byggingu einvirkt og restinni (200 m²) í fjölvídd.

Fyrir slík skilyrði lítur SR útreikningur svona út:

Sr Calculations

Vísir fyrir möguleika á fjölnýtingu rýmis

(e. Space Sharing Potential indicator (SSP))

Samnýting rýmis er nauðsynleg í hringrásar hagkerfi þar sem það dregur úr þörf fyrir nýbyggingar með því að hagræða nýtingu þeirra sem fyrir eru. Þar af leiðandi leiðir þetta til talsverðrar samdráttar í neyslu jarðefnaauðlinda.

Hönnunarteymið metur hvaða hluta rýmisins er hægt að deila á milli leigjenda (eða annarra hópa eða stofnana í húsinu) og minnkar þá nauðsynlegt byggingarmagn.

Formúla fyrir vísinn

SSP lýsir því að hve miklu leyti gólfflötur byggingar má deila milli leigjenda (eða annarra hópa eða stofnana í húsinu) og er skilgreint sem hér segir:

Ssp Full

þar sem:

  • Ash – Nýtanlegt svæði hússins sem hægt er að samnýta [m2]
  • Atot – Nýtanlegt svæði hússins [m2]

 

Reiknidæmi

Heildar nýtanlegur flötur skrifstofunnar er 60 m2 og skiptist í tvo hluta. Í öðrum hlutanum eru innbyggðir skápar og risastór skrifborð. Í seinni hlutanum (29 m2) er svæðið laust við innsetningar og varanlega hluti og því er hægt að samnýta það.

Ssp Calculations

Hringrásar vísitala

(e. Circularity Index (CI))

Hæsta stig hringrásar byggingar er bygging þar sem allir undirvísar (SMU, MRP, SR, SSP) ná hæsta gildinu, þ.e. 100%. Hins vegar er því miður erfitt að ná 100% (jafnvel ómögulegt). Þess vegna er ákjósanlegasta leiðin til að velja hönnun með hæstu mögulegu prósentu í hringrásar hönnuninni.

Þegar verið er að meta hversu vel byggingar fylgja hringrásarhagkerfinu gætu ótvíræð tilvik komið upp. Segjum til dæmis að við séum að íhuga tvær mismunandi aðstæður fyrir byggingarhönnunina og við reiknuðum út undirvísana (SMU, MRP, SR og SSP) fyrir báða. Í fyrstu atburðarásinni hafa tveir undirvísar mjög hátt gildi og þeir sem eftir eru eru tæp 0% og í seinni atburðarásinni gerist hið gagnstæða. Hvaða hönnun fylgir betur hugmyndum hringrásarhagkerfisins?

Til að leysa þetta mál voru vægisstuðlar fyrir hvern undirvísi kynntir ásamt einum vísi (Hringrásar vísitala – CI) sem byggir á öllum undirvísum til að aðstoða við lokaákvörðunarferlið.

Val á vægisstuðlum fyrir einstaka undirvísa ætti að byggjast á mikilli umræðu meðal byggingarsérfræðinga og greiningum á umhverfisáhrifum. Þau geta verið mismunandi út frá mörgum þáttum, til dæmis staðsetningu, markaðsþroska, tiltæku efni og tæknilausnum.

Aðferðarfræðin sem hér er lögð til eru undirvísar sem tengjast efnum (þ.e. SMU og MRP) metnir sérstaklega, hver með vægisstuðlinum 0,33. Hinsvegar er litið sameiginlega á undirvísa sem tengjast notagildi og nýtni rýmis og er samanlagður þyngdarstuðull þeirra 0,34. Þessi nálgun er notuð vegna þess að undirvísarnir tveir ná yfir svipað efni.

Gildin fyrir undirvísana skulu einnig sýnd ásamt CI-gildinu þegar niðurstöður útreikninganna eru settar fram.

Formúla fyrir vísinn

Hringrásar vísitalan CI er fengin svona:

Ci Full

þar sem:

  • SMU – Vísir fyrir áframhaldandi efnisnotkun [%]
  • WSMU – Gildisstuðull fyrir SMU
  • MRP – Vísir fyrir endurnýtingarmöguleika efnis [%]
  • WMRP – Gildisstuðull fyrir MRP
  • SR – Vísir fyrir umbreytingu rýmis [%]
  • SSP – Vísir fyrir möguleika á fjölnýtingu rýmis [%]
  • WUSE  – Sameiginlegur gildisstuðull fyrir SR og SSP

Gildi vægisstuðla voru þróuð eftir viðræðum við hóp sérfræðinga úr byggingariðnaðinum og eru eftirfarandi:

  • WSMU = 0.33
  • WMRP = 0.33
  • WUSE = 0.34

Reiknidæmi

Undirvísar voru reiknaðir út fyrir bygginguna og eru gildi þeirra sem hér segir:

  • SMU = 100%
  • MRP = 75%
  • SR = 40%
  • SSP = 80%

Fyrir slík gögn lítur CI útreikningurinn svona út:

Ci Calculations

Tilvísanir

[1]BAMB – Building as Material Banks, Reversible Building design guidelines, 2018